مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستانگیاهان دانه روغنی2251-82581120190823تاثیر جدایههای باکتریایی شورپسند بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد حساس و مقاوم به شوری118120348FAمسعود اسکندری تربقانعضو هیات علمی بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایرانمهرنوش اسکندری تربقانمحقق بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایرانJournal Article20191021باکتریهای جدا شده از محیطهای پرتنش به افزایش تحمل گیاهان به شوری کمک مینماید. در این پژوهش اثر باکتریهای شورپسند جدا و خالصسازی شده از خاکهای شور استان خراسان رضوی بر عملکرد دو رقم کنجد مقاوم (فردوس) و حساس به شوری (کلات)، در شرایط گلخانه بررسی شد. بیشترین وزن تر اندام هوایی با 0/72 ، 8/61 ، 5/57 ، 1/30 و 5/28 درصد افزایش به ترتیب در جدایههای H8، H6، H7، H5 و H13 مشاهده گردید. تلقیح جدایهها باعث افزایش تعداد دانه در کپسول در تمامی آنها گردید. بیشترین افزایش عملکرد دانه به ترتیب در جدایههای H8 (8/70 درصد) و H7 (3/56 درصد) از جنس ویرجی باسیلیوس، H6 (4/52 درصد) و H5 (7/ 41 درصد) از جنس باسیلیوس و H13 (5/25 درصد) نیز از جنس باسیلیوس با اختلاف معنیدار نسبت به شاهد (01/0P≤) مشاهده شد. بیشترین تعداد دانه در کپسول، وزنتر و خشک اندام هوایی و عملکرد دانه در ترکیب رقم مقاوم به شوری فردوس همراه با باکتری ویرجی باسیلیوس دوخنسیس و همچنین همین باکتری با رقم حساس به شوری کلات به دست آمد. نوع رقم، بیشتر بر صفات ظاهری و تلقیح جدایهها بیشتر بر عملکرد کنجد تاثیر داشت. همچنین جدایه ویرجی باسیلیوس دوخنسیس از pH محیط رشدی مناسبتری برخوردار بود که شاید بتوان آن را دلیلی بر بالاتر بودن عملکرد گیاه کنجد در مجاورت با این جدایه دانست.https://jop.areeo.ac.ir/article_120348_acd354b8163ed629c9e62df0d8e20a2b.pdfمرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستانگیاهان دانه روغنی2251-82581120190823ارزیابی کارایی مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانهای در تولید کنجد رقم ناشکوفا1933120349FAابوالفضل فرجیاستاد، بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایراننصیبه رضوان طلبدانش آموخته دکترای زراعت. دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.محمدتقی فیض بخشاستادیار بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایرانمحسن باقریمربی پژوهش بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایرانJournal Article20191021معرفی رقم جدید کنجد ناشکوفا طی سالهای اخیر سبب استقبال کشاورزان جهت کشت این گیاه مهم در استان گلستان شده است. از طرفی استفاده از کودهای شیمیایی، سوختهای فسیلی، الکتریسیته، بذر، سم و ماشینآلات در تولید کنجد سبب مصرف مقادیر قابل توجهی انرژی و در نتیجه انتشار گازهای گلخانهای شامل CO<sub>2</sub>، N<sub>2</sub>O و CH<sub>4</sub> میشود. افزایش غلظت چنین گازهایی در جو میتواند موجب گرم شدن کره زمین شود. بههمینمنظور در پژوهشی میزان مصرف سوخت، انرژی و انتشار گازهای گلخانهای در مزرعه کنجد در ایستگاه تحقیقات عراقی محله گرگان در سال 1397 مورد بررسی قرار گرفت. براساس نتایج، مصرف سوخت و الکتریسیته برای تولید یک هکتار کنجد بهترتیب 108 لیتر و 155 کیلووات ساعت بود. از هر هکتار کنجد معادل 1978 کیلوگرم معادل دیاکسیدکربن در هکتار به جو آزاد گردید. همچنین کارایی مصرف انرژی 63/1 تخمین زده شد. انتظار میرود با توجه به بهره اقتصادی بالای این رقم کنجد و همچنین مصرف کمتر انرژی نسبت به سویا و پنبه، کشت آن در گلستان مورد توجه قرار گیرد. از طرفی انجام تحقیقات جدید در زمینه امکان کشت حفاظتی، معرفی ارقام جدید و مدیریتهای زراعی مختلف جهت کاهش مصرف نهادههای شیمیایی و در نتیجه کاهش مصرف انرژی و پتانسیل گرمایش جهانی باید مد نظر قرار گیرد.https://jop.areeo.ac.ir/article_120349_3f72f2f0911280ad7676b6b017d0c120.pdfمرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستانگیاهان دانه روغنی2251-82581120190823شناسایی منابع مقاومت به بیماری پوسیدگی ذغالی در ارقام و لاینهای امیدبخش سویا در گرگان3443120350FAشهریار کیاعضو هیات علمی/ مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان0000-0002-4709-9840ابراهیم هزارجریبیبخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایرانJournal Article20191021بیماری پوسیدگی ذغالی ناشی از قارچ <em>ماکروفومینا فازئولینا </em><em>(</em><em>Macrophomina phaseolina</em>) یکی از رایجترین بیماریهای سویا در بسیاری از نقاط دنیاست. استفاده از ارقام مقاوم، موثرترین، اقتصادیترین و سالمترین روش از نظر زیست محیطی در کنترل این بیماری به شمار میرود. به همین منظور واکنش 20 رقم تجاری و لاین امیدبخش سویا از گروههای رسیدگی III تا V در قطعه زمین آلوده به قارچ ماکروفومینا در ایستگاه تحقیقات کشاورزی عراقی محله گرگان و در دو سال مورد ارزیابی قرار گرفتند. هر ژنوتیپ سویا در چهار خط پنج متری به فاصله 50 سانتیمتری از یکدیگر در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی و در سه تکرار کشت شدند. در مرحله رسیدگی R7 درصد بوتههای آلوده در هر کرت و درصد تغییر رنگ داخلی ساقه و ریشه به همراه پوشش میکرواسکلروتها (شدت بیماری) اندازهگیری شدند. مقایسه میانگین درصد بوتههای آلوده در ژنوتیپهای مورد بررسی نشان داد که رقم ویلیامز با 8/56 درصد و لاین موتانت 3 با 3/17 درصد به ترتیب دارای بیشترین و کمترین درصد بوتههای آلوده بودند. از نظر شدت بیماری، رقم ویلیامز با 2/69 درصد و رقم سامان با 5/13 درصد به ترتیب بالاترین و پایینترین شدت بیماری را داشتند. از نظر واکنش به بیماری، ارقام کتول، سامان و لاینهای 1 و 2 ترویجی و DI 32 مقاوم و ارقام گرگان 3، امیر و لاینهای 3 ترویجی، موتانت 3 و 64، HT، DelsoyVVIT 82 و DI 42 نیمهمقاوم بودند.https://jop.areeo.ac.ir/article_120350_7fcab6b34577fc44b18dfec138523aa9.pdfمرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستانگیاهان دانه روغنی2251-82581120190823شناسایی و تعیین میانگین تراکم و یکنواختی آلودگی به علفهایهرز مزارع سویا در شهرستان گرگان4453120351FAمعصومه یونس آبادیاستادیار، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،گرگان، ایران.حسین عاطفی نژاددانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان.عبدالطاهر میرزا علیدانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان.Journal Article20191021بهمنظور شناسایی، تعیین میانگین تراکم، تراکم نسبی، یکنواختی و یکنواختی نسبی علفهای هرز در سال 1393، 65 مزرعه سویا از 44 روستای تابعه شهرستان گرگان مورد بررسی قرار گرفت. نمونهبرداری از مزارع بهصورت سیستماتیک از مرحله شروع گلدهی تا پر شدن دانه سویا با استفاده از کادرهای نیم در نیم متر انجام شد. علفهایهرز ظاهر شده در هر کادر بر اساس جنس و نوع گونه، شناسایی و شمارش شد. در نتیجه این تحقیق 29 گونه علفهرز متعلق به 13 خانواده گیاهی شناسایی شد که 21 درصد از آنها چند ساله و 79 درصد گونه یکساله بودند. 41 درصد از علفهای هرز گزارش شده دارای مسیر فتوسنتزیC<sub>4</sub> و 59 درصد دارای مسیر فتوسنتزی C<sub>3</sub>بودند. علفهرز اویارسلام با میانگین تراکم 79/12 و میانگین تراکم نسبی 37 درصد بالاترین میزان و علفهرز گلآردی با میانگین تراکم برابر 02/0 و میانگین تراکم نسبی 05/0 درصد کمترین میزان را دارا بودند. همچنین علفهرز اویارسلام با یکنواختی 8/54 و یکنواختی نسبی 7/12 بالاترین مقدار و علفهرز گلآردی با یکنواختی برابر 43/0 و یکنواختی نسبی 1/0 کمترین مقدار را به خود اختصاص دادند.https://jop.areeo.ac.ir/article_120351_c922e9436dbd24efafa60322523bff17.pdfمرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستانگیاهان دانه روغنی2251-82581120190823ردیابی ویروس رگهای توتون در مزارع آفتابگردان استانهای گلستان و مازندران5462120352FAسمیرا شاملیمحقق بیماری شناسی گیاهی (Ph.D)، بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی،گرگان، ایران.Journal Article20191021ویروس رگه ای توتون یکی از مهمترین ویروس های گیاهی با پراکنش و دامنه میزبانی وسیع بوده که میتواند سبب خسارت 100-40 درصدی محصول در مزارع آفتابگردان شود. در این پژوهش طی سالهای 1395و 1396 تعداد 153 نمونه از مزارع آفتابگردان استان های گلستان و مازندران با علایم زردی، موزاییک، تغییر شکل و پیچش برگها، و کوتولگی بوته ها جمع آوری گردید. برای بررسی آلودگی بوته ها از آزمون الایزای مستقیم با آنتی سرم چند همسان های TSV و برای تایید آلودگی از واکنش زنجیرهای پلیمراز با آغازگر اختصاصی ویروس TSV استفاده شد. نتایج به دست آمده نشان دهنده آلودگی 12 درصدی بوته های جمع آوری شده از مناطق نمونه برداری بود، همچنین استان مازندران آلودگی بالاتری نسبت به استان گلستان داشت. به منظور بررسی دامنه میزبانی، سویه ویروس جدا شده از آفتابگردان بر روی 12 گونه گیاهی متعلق به چهارخانواده ی اسفناجیان، بادمجانیان، گل ستاره ای ها و حبوبات مایه زنی مکانیکی شد و علایم در میزبان های مختلف ثبت گردید. با توجه به نقش مهم ویروس های گیاهی در کاهش عملکرد محصولات، لزوم کنترل آنها اجتناب ناپذیر می باشد. با توجه به حضور ویروس رگهای توتون در استان های شمالی کشور و اثرات مخرب این ویروس بر محصولات مختلف، لزوم مدیریت اصولی و صحیح مزارع از قبیل استفاده از بذور عاری از آلودگی، مدیریت ناقلین، تنظیم تاریخ کشت، مدیریت علف های هرز مزارع و عدم کاشت گیاهان میزبان ویروس در مجاورت مزارع آفتابگردان، میتواند گامی موثر و مفید جهت کاهش آلودگی ویروس در مزارع آفتابگردان باشد.https://jop.areeo.ac.ir/article_120352_e3327b439cd6020ac4727979e34b899d.pdf