استادیار بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکزتحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران.
چکیده
به‌منظور ارزیابی عملکرد و برخی خصوصیات زراعی ارقام مختلف پنبه در کشت دوم بعد از کلزا تحت تاثیر آرایش‌های مختلف کاشت، مطالعه‌ای در قالب آزمایش اسپلیت، اسپلیت پلات با سه عامل و در چهار تکرار اجرا شد که در آن رقم (خورشید، لطیف و گلستان)، فاصله بین ردیف‌های کاشت (50، 60 و 70 سانتی‌متر) و فاصله بین بوته‌ها روی ردیف (10 و 20 سانتی‌متر) به ترتیب فاکتورهای اصلی ، فرعی و فرعی- فرعی را تشکیل دادند. نتایج نشان داد که عملکرد کل وش و زودرسی تحت تأثیر رقم قرار نگرفت اما با افزایش فاصله بین و روی ردیف از تعداد قوزه در مترمربع، عملکرد کل وش و زودرسی کاسته و بر تعداد شاخه رویا، تعداد قوزه در بوته و ارتفاع بوته به طور معنی‌داری افزوده شد (p <%5). در بین آرایش‌های کاشت، بالاترین عملکرد کل وش با 2803 کیلوگرم در هکتار در فواصل بین و روی ردیف 50 × 10 سانتی‌متر بدست آمد و با کاهش تراکم گیاهی از عملکرد کاسته شد. همچنین با افزایش تعداد قوزه در مترمربع بر عملکرد کل وش ارقام پنبه افزوده گردید. با تکیه به یافته‌های حاضر می‌توان جهت حصول به حداکثر عملکرد کل وش در کشت دوم پس از کلزا، رقم گلستان با آرایش کشت بین ردیف 50 سانتی‌متر و روی ردیف 10 سانتی‌متر توصیه نمود.
)