افزایش بهره وری آب در کشت مکانیزه کلزا با استفاده از خطی‌کار کف‌کار در اراضی حاشیه دریاچه ارومیه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج

2 مربی پژوهش بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تبریز، ایران.

چکیده

وقوع خشکسالی‌های طولانی مدت، افزایش مصرف آب شهری و کشاورزی و اثر تغییر اقلیم بر کاهش منابع آبی، از مهم‌ترین عوامل بروز مشکلات زیست‌محیطی در مناطقی نظیر حوضه دریاچه ارومیه است. یکی از راهکارهای اولویت‌دار برای نجات دریاچه ارومیه، انجام اقدامات لازم برای افزایش بهره‌وری آب محصولات کشاورزی می‌باشد. هدف از این پروژه به‌کارگیری مجموعه‌ای از فنون کشاورزی در راستای افزایش بهره‌وری آب شامل تسطیح اولیه زمین، اعمال تغذیه مناسب گیاهی، کاشت کلزا با خطی کار کف‌کار در داخل جویچه‌هایی با عرض 60 سانتی‌متر و آبیاری شیاری (تیمار نوین) به عنوان جایگزینی برای روش مرسوم (تیمار شاهد) کشت کلزا بود. در روش مرسوم، کاشت بصورت دست‌پاش و بدون تسطیح اولیه زمین و آبیاری بصورت غرقابی انجام گرفت. برای ارزیابی تیمارها، پارامترهای عملکرد دانه، مقدار آب مصرفی در آبیاری، بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی آب در شرایط خاک‌های شور (هدایت الکتریکی 8-6 دسی‌زیمنس بر متر) حاشیه دریاچه ارومیه اندازه‌گیری شدند. نتایج نشان داد که با اعمال فنون کشاورزی در تیمار نوین، وزن هزاردانه کلزا شرایط بهتری نسبت به روش کشت مرسوم داشته و عملکرد دانه به میزان 17/5 درصد افزایش یافت. همچنین میزان مصرف آب آبیاری حدود 20 درصد کاهش و بهره‌وری آب به میزان 43 درصد نسبت به روش کشت مرسوم افزایش نشان داد. در بررسی اقتصادی، میزان درآمد خالص بهره‌بردار در تیمار نوین 18 درصد بیشتر شده و بازده درآمدی مصرف آب به میزان 43 درصد نسبت به روش کشت مرسوم بهبود یافت.

کلیدواژه‌ها

گیاهان دانه روغنی
دوره 5، شماره 1
شهریور 1402
صفحه 38-46

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار