بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، اراک، ایران.
چکیده
به منظور تعیین انتخاب محصول پیشکاشت مناسبتر برای گیاه کلزا با مدیریت مناسب مصرف کود نیتروژنه، آزمایشی در سالهای زراعی 92-1391 و 93-1392 در قالب فاکتوریل بر پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی سینا همدان اجرا شد. فاکتور اول کشت قبل شامل نخود و ذرت (علوفهای) و فاکتور دوم سطوح کود اوره شامل 0، 40، 80، 120، 160 و 200 کیلوگرم در هکتار بود. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه کلزا تحت تاثیر کشت قبل و سطوح کود مصرفی قرار گرفتند ولی اثر کشت قبل و سطوح کود اوره درصد روغن دانه را تحت تاثیر قرار ندادند. بیشترین میزان عملکرد بیولوژیک و عملکرد دانه و درصد پروتئین دانه در تیمار کشت قبل نخود مشاهده شدند. در بین سطوح کود نیز بیشترین میزان این صفات در مصرف 200 کیلوگرم در هکتار اوره بدست آمد ولی مقادیر بدست آمده در این تیمار با تیمار مصرف 160 کیلوگرم در هکتار اوره اختلاف معنیداری نداشت. به نظر میرسد در زراعت کلزا برای کاهش مصرف کودهای نیتروژنه و کمک به سلامت محیط زیست استفاده از پیشکاشت حبوبات مثل نخود راه حل مناسبی باشد. همچنین توجه به سطوح کودی بهینه و عدم مصرف بیش از حد کودهای شیمیایی به پایداری کشاورزی کمک شایانی خواهد نمود.