استادیار، بخش تحقیقات خاک و آب، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان
چکیده
در این تحقیق برآورد نیاز آبی سویا در استان مازندران مدنظر قرار گرفت. برای این منظور پایگاه داده جامعی از داده های هواشناسی و اطلاعات گیاهی ایجاد گردید . نیاز آبی به روش دومرحله‌ای فائو بدست آمد. تبخیر تعرق مرجعبه روش فائو-پنمن-مانتیث و با استفاده از نرم‌افزار کراپوات 8 محاسبه شد. سپس با توجه به دوره رشد سویا و مقدار ضرایب گیاهی آن در مراحل مختلف رشد، نیاز آبی سویا برای دو حالت کشت بهاره و تابستانه در دوره‌های 10 روزه محاسبه شد. از نظر مکانی نتایج نشان داد که میزان نیاز آبی سویا از غرب به شرق استان بیشتر می‌شود. بیشترین میزان نیاز آبی سویا را شهرهای ساری و نکا دارا بودند که برای کشت بهاره 5689 و 5677 و برای کشت تابستانه 4485 و 4477 مترمکعب در هکتار بود. از نظر زمانی نیز بیشترین میزان نیاز آبی سویا بهاره در ماه مرداد و سویای تابستانه در ماه شهریور رخ داد. نتایج نشان داد که میزان نیاز آبی محاسبه‌شده سویا در این تحقیق با مقادیر ارائه‌شده در سند ملی (NETWAT) و کتاب مرجع "برآورد آب موردنیاز گیاهان عمده زراعی و باغی کشور" 5 الی 59 درصد اختلاف داشته است. از آنجایی که مقادیر نیاز آبی این تحقیق با داده های جدیدتر بدست آمد، نتایج این تحقیق در برنامه ریزی آبیاری سویا پیشنهاد می شود. همچنین در صورت انجام آبیاری تکمیلی برای سویای بهاره مقدار نیاز آبی در مرحله گلدهی 380 الی 480 و در مرحله دانهدهی 404 الی 498 متر مکعب در هکتار می باشد.
)