ارائه برنامه‌ای ساده برای مدیریت سامانه‌های آبیاری قطره‌ای مزارع پنبه (مطالعه موردی: شهر‌های داراب و لارستان)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیارپژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

2 دانشیارپژوهشی، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران

3 دکتری مهندسی منابع آب، مدیریت آب و خاک و امور فنی مهندسی ،سازمان جهاد کشاورزی استان فارس

چکیده

کشت پنبه در استان فارس معمولا در اوایل خردادماه انجام می‌شود و آب آبیاری آن عمدتا از منابع آب زیرزمینی تامین می‌گردد. در این تحقیق سعی شد برنامه‌ای ساده برای آبیاری مزارع پنبه مجهز به سامانه آبیاری قطره‌ای در شهرهای داراب و لارستان ارائه شود. در این برنامه شاخص‌های تاثیرگذار در برنامه‌‌ریزی آبیاری از جمله راندمان یکنواختی‌ آبیاری، دبی روزنه، فاصله روزنه و بافت‌ خاک مزرعه برای تعیین مدت زمان هر نوبت آبیاری مورد استفاده واقع گردیده است. برای تعیین زمان انجام آبیاری، از داده‌های نیاز آبی که به روش فائو-پنمن-مانتیث محاسبه می‌شود، استفاده شده است. بر اساس نتایج حاصله بیشترین مدت زمان هر نوبت آبیاری پنبه معادل 700 دقیقه در یک خاک لوم رسی با راندمان یکنواختی 70 درصد سامانه و با فاصله 30 سانتی‌متری و دبی 1/2 لیتر در ساعت روزنه‌ها بدست آمد. کمترین مدت زمان آبیاری مربوط به خاک رسی شنی با راندمان یکنواختی 90 درصد سامانه و با فاصله 20 سانتی متری و دبی 2/8 لیتر در ساعت روزنه‌ها و معادل 100 دقیقه می­باشد. حداکثر تعداد دفعات آبیاری به سه بار در هفته برای خاک رسی شنی در مرداد ماه بدست آمد. میزان کل نیاز آبی ناخالص پنبه در شهرستان‌های داراب و لارستان به‌ترتیب 9210 و 10020 مترمکعب در هکتار برآورد گردید.

کلیدواژه‌ها