مقایسه صفات فنولوژیک، زراعی و اجزای عملکرد لاین امیدبخش کلزای SRL-93-12 با رقم دلگان در تاریخ کاشت تاخیری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 پروژه دانه های روغنی، بخش تحقیقت زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی گلستان

2 کارشناس، مدیریت هماهنگی ترویج، سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان

3 کارشناس، مرکز خدمات کشاورزی ورسن، سازمان جهاد کشاورزی استان گلستان، گرگان، ایران

4 استادیار، بخش تحقیقات دانه‌های روغنی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی ، کرج، ایران

5 استادیار، بخش تحقیقات علوم زراعی-باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

گیاه روغنی کلزا از محصولات زراعی مهم از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، صنعتی، تغذیه‌ای و بهداشتی است. تحت شرایط تحریم‌های شدید از لحاظ ارقام هیبرید، کنجاله و روغن، ایجاد ارقام آزادگرده‌افشان با پتانسیل عملکرد بالا و نیز توسعه سطح زیر کشت آن گزینه‌ای مناسب برای تامین کنجاله و روغن مصرفی کشور و خوداتکایی آن می‌باشد. این بررسی به منظور مقایسه لاین امیدبخش کلزای بهارهSRL-93-12 با رقم دلگان (به عنوان رقم شاهد) تحت شرایط زارعین استان گلستان در شهرستان گرگان در سال زراعی 98-1397 در تاریخ کاشت تاخیری در قالب طرح تحقیقی-ترویجی انجام شد. برای این منظور از هر ژنوتیپ به مقدار 0/8 کیلوگرم بذر در مساحتی معادل 2000 متر مربع کشت شد. در طول دوره رشد گیاه، خصوصیات مهم از جمله صفات فنولوژیک، صفات زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد بر اساس پانزده نمونه برای هر ژنوتیپ یادداشت و با استفاده از آزمون t تجزیه شد. نتایج تجزیه داده‌ها نشان داد که عملکرد دانه لاین SRL-93-12 (2589 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با رقم دلگان (2267 کیلوگرم در هکتار) به طور معنی‌داری بیشتر (p>0/001) بود. تعداد روز تا برداشت در رقم دلگان (194 روز) نسبت به تعداد روز تا برداشت لاین SRL-93-12 (188 روز) به‌طور معنی‌داری (p>0/001) بیشتر (6 روز) بود. به‌طورکلی، تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که در کشت‌های تاخیری لاین SRL-93-12 زودرس‌تر و پرمحصول‌تر از رقم دلگان می‌باشد. با مشاهده برتری لاین امیدبخش SRL-93-12 نسبت به رقم شاهد دلگان و همچنین نتایج آزمایشات به نژادی گذشته، این لاین با نام "آرام" به عنوان رقم آزاد گرده‌افشان معرفی شد.
گیاه روغنی کلزا از محصولات زراعی مهم از لحاظ اقتصادی، اجتماعی، صنعتی، تغذیه‌ای و بهداشتی است. تحت شرایط تحریم‌های شدید از لحاظ ارقام هیبرید، کنجاله و روغن، ایجاد ارقام آزادگرده‌افشان با پتانسیل عملکرد بالا و نیز توسعه سطح زیر کشت آن گزینه‌ای مناسب برای تامین کنجاله و روغن مصرفی کشور و خوداتکایی آن می‌باشد. این بررسی به منظور مقایسه لاین امیدبخش کلزای بهارهSRL-93-12 با رقم دلگان (به عنوان رقم شاهد) تحت شرایط زارعین استان گلستان در شهرستان گرگان در سال زراعی 98-1397 در تاریخ کاشت تاخیری در قالب طرح تحقیقی-ترویجی انجام شد. برای این منظور از هر ژنوتیپ به مقدار 8/0 کیلوگرم بذر در مساحتی معادل 2000 متر مربع کشت شد.در طول دوره رشد گیاه، خصوصیات مهم از جملهصفات فنولوژیک، صفات زراعی، عملکرد و اجزای عملکرد بر اساس پانزده نمونه برای هر ژنوتیپ یادداشت و با استفاده از آزمون t تجزیه شد. نتایج تجزیه داده‌ها نشان داد که عملکرد دانه لاین SRL-93-12 (2589 کیلوگرم در هکتار) در مقایسه با رقم دلگان (2267 کیلوگرم در هکتار) به طور معنی‌داری بیشتر (001/0p>) بود. تعداد روز تا برداشت در رقم دلگان (194 روز) نسبت به تعداد روز تا برداشت لاین SRL-93-12 (188 روز) به‌طور معنی‌داری (001/0p>) بیشتر (6 روز) بود. به‌طورکلی، تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان داد که در کشت‌های تاخیری لاین SRL-93-12 زودرس‌تر و پرمحصول‌تر از رقم دلگان می‌باشد. با مشاهده برتری لاین امیدبخش SRL-93-12 نسبت به رقم شاهد دلگان و همچنین نتایج آزمایشات به نژادی گذشته، این لاین با نام "آرام" به عنوان رقم آزاد گرده‌افشان معرفی شد.

کلیدواژه‌ها