دانش آموخته دکتری، گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز
چکیده
زراعت دانههای روغنی در ایران بهدلیل افزایش روزافزون جمعیت و حجم بالای نیاز مردم به دانههای روغنی اهمیت زیادی دارد. با توجه به سرانه مصرف بالای این محصولات در کشور و شدت و میزان وابستگی به واردات روغن و دانههای روغنی باید اقدام جدی در جهت افزایش تولید داخلی این محصولات و نیز مدیریت واردات صورت گیرد. امروزه مصرف کودهای شیمیایی شامل عناصر غذایی پرمصرف و کممصرف در کشاورزی اجتنابناپذیر بوده و مصرف این کودها چه در خاک و چه بهصورت محلولپاشی باعث افزایش عملکرد و رشد گیاهان میشود. متأسفانه ایران از جمله کشورهایی است که با بحران مصرف نامتعادل کودهای شیمیایی مواجه میباشد. مصرف بیرویه و زیاد کودهای شیمیایی مشکلات زیادی از جمله کاهش پاسخ گیاهان به کودها، بروز مشکلات زیست محیطی و کاهش کیفیت محصولات تولیدی و مواد غذایی، افزایش خطر مسمومیت گیاهان، آلودگی منابع آب و به خطر افتادن سلامت انسان، تخلیه منابع غیرتجدیدشونده مانند سنگهای فسفاتی و کاهش مقاومت گیاهان به آفات و بیماریها را ایجاد کرده است. شواهد نشان میدهد که مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک برای افزایش عملکرد، بهبود کیفیت تغذیهای محصولات کشاورزی، کاهش آلودگی محیط زیست، افزایش کارایی کودهای شیمیایی، بهبود ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی، زیستی و سلامت خاک ضروری میباشد. با استفاده از روش مدیریت تلفیقی حاصلخیزی خاک در سطح وسیع میتوان انتظار داشت کاهش چشمگیری در مصرف کودهای شیمیایی در کشور حاصل گردد که خود گامی بلند در راستای حفظ محیط زیست و رسیدن به کشاورزی ارگانیک و پایدار محسوب میشود. نشریه حاضر تلاشی است برای راهنمایی تولید کنندگان جهت مصرف بهینه کود و تولید محصول سالم برای مصرف کنندگان.