بخش تحقیقات اقتصادی، اجتماعی و ترویج کشاورزی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، سازمان تحقیقات،
چکیده
بررسی اطلاعات ۳۳ شهرستان واقع در ۱۱ استان کشور در سال زراعی 1400-1399 نشان می‌دهد که حداقل و حداکثر عملکرد پنبه به ترتیب 600 و 4694 کیلوگرم در هکتار می‌باشد. از ۳۳ شهرستان تنها در ۲۷ شهرستان کود فسفاته مصرف شده و در میان آن‌ها بهره‌برداران در علی‌آباد کتول و بیله سوار به ترتیب با 43 و 200 کیلوگرم در هکتار کمترین و بیشترین مصرف کود فسفاته را دارند. حداقل و حداکثر مصرف کودهای ازته به ترتیب 121 (داورزن) و 549 (گناباد) کیلوگرم در هکتار بوده است. میانگین مصرف کودهای پتاسه نسبت به کودهای فسفاته و ازته کمتر بوده و از ۶ (پارس‌آباد) الی ۱۶۷ (تایباد) کیلوگرم در هکتار متغیر می‌باشد. بیشترین و کمترین کارایی مصرف کودهای فسفاته به ترتیب در شهرستان‌های مانه و سلمقان و گناباد می‌باشد. بیشترین کارایی مصرف کود ازته در شهرستان پارس‌آباد و کمترین کارایی این نوع کود در شهرستان گناباد است. بر اساس یافته‌های پژوهش کارایی کود پتاسه در شهرستان پارس‌آباد که همزمان بیشترین عملکرد را دارد حداکثر و در شهرستان گناباد که عملکرد پائینی دارد در کمترین مقدار خود می‌باشد. کارایی کل مصرف کودهای شیمیایی در شهرستان‌های نیشابور، پارس‌آباد و آران و بیدگل بیشترین و در شهرستان گناباد در کمترین مقدار خود می‌باشد. کودهای ازته و فسفاته به ترتیب بیشترین نقش را در تولید داشته ولی ارتقا جایگاه فعلی منوط به افزایش مصرف کودهای فسفاته با اولویت گروه با مصرف کمتر از 101/9 کیلوگرم در هکتار می‌باشد. در شرایط فعلی افزایش مصرف کودهای فسفاته در گروه با عملکرد کمتر از میانگین توصیه شده و انتظار می‌رود با افزایش مصرف کودهای فسفاته عملکرد به مقدار بیشتری افزایش یافته و کارایی کود فسفاته بهبود یابد.
)