مناسب‎ترین روش آبیاری کنجد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار پژوهش، بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

2 محقق بخش تحقیقات فنی و مهندسی کشاورزی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، گرگان، ایران

چکیده

محدودیت منابع آب در استان گلستان و ضرورت کاهش سطح زیر کشت گیاهان پرآب طلب مانند شالی، توسعه کشت کنجد به عنوان گیاه دانه روغنی و کم آب طلب ضروری به نظر می‌رسد. از آنجا که کنجد گیاهی تابستانه است، ایجاد سطح سبز مطلوب و دستیابی به عملکرد اقتصادی بستگی زیادی به یکنواختی توزیع رطوبت در خاک و روش آبیاری دارد. بر این اساس، پژوهشی به منظور تعیین مناسب‎ترین روش آبیاری کنجد با هدف دستیابی به عملکرد مطلوب دانه و بهره‌وری آب کنجد در منطقه گرگان انجام شد. به استناد یکی از پژوهش‎های انجام شده روی کنجد در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان که سه روش آبیاری را مورد مقایسه قرار داده است، بهترین روش انتخاب و به کشاورزان پیشنهاد شده است. شاخص‎های انتخاب بهترین روش آبیاری شامل عملکرد دانه، میزان مصرف آب و بهره‌وری آب بودند. مطابق نتایج حاصله، حداکثر عملکرد دانه در دو سال پژوهش در آبیاری قطره‌ای نواری و کمترین مقدار عملکرد دانه در آبیاری سطحی به ترتیب به میزان 1305 و 895 کیلوگرم در هکتار حاصل شد. متوسط مقادیر آب آبیاری دو سال آزمایش برای سامانه آبیاری قطره‌ای نواری حدود 4180 متر‌مکعب در هکتار اندازه‌گیری شد. همچنین، در روش آبیاری قطره‌ای نواری با مصرف آب کمتر حدود 12 و 42 درصد به ترتیب نسبت به آبیاری بارانی و سطحی مقدار دانه بیشتری حدود 11 و 46 درصد بدست آمد. در مجموع، روش آبیاری قطره‌ای نواری، مناسب‌ترین روش آبیاری کنجد با هدف دستیابی به حداکثر عملکرد دانه و بهره‌وری آب با حداقل مصرف آب توصیه می‌گردد.

کلیدواژه‌ها