مطالعه انبوهی جمعیت و میزان خسارت سن بذرخوار کلزا در غرب و شمال غرب کشور

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان-شرقی، تبریز، ایران.

2 مربی پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، کرمانشاه، ایران.

3 محقق پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان، خرم آباد، ایران.

چکیده

تغییرات انبوهی جمعیت سن بذرخوار کلزا در سه استان آذربایجان شرقی، کرمانشاه و لرستان در سال 1399 مطالعه و میزان خسارت آن در زراعت کلزا در شرایط مزرعه ای و گلدانی ارزیابی شد. ظهور حشرات کامل آفت در استان های کرمانشاه و لرستان از اواسط اردیبهشت و در استان آذربایجان شرقی از اوایل خرداد آغاز شد و در مناطق نسبتاً گرم هر استان این اتفاق حدوداً 10 روز زودتر از مناطق سردسیر رخ داد. ظهور پوره ها در مزرعه به فاصله 20 الی 25 روز بعد از ظهور حشرات کامل مشاهده و همزمان با برداشت محصول کلزا به اوج خود رسید. پس از برداشت محصول، فعالیت پوره ها در سطح خاک و بقایا دو تا سه هفته ادامه یافته و بتدریج حشرات کامل نسل اول و پوره ها از مزرعه خارج شدند. ارزیابی میزان خسارت در شرایط گلدانی نشان داد که تفاوت بین گلدان های سالم و آلوده از نظر وزن خورجین، عملکرد بذر هر بوته و وزن هزار دانه، معنی دار است. در شرایط طبیعی مزرعه نیز تفاوت عملکرد بذر و وزن هزاردانه بین بوته های سالم و آلوده در منطقه سردسیر سراب (استان آذربایجان شرقی)، معنی دار ارزیابی شد. براساس نتایج این مطالعه، سن بذرخوار کلزا در جمعیت های بالا قادر است با کاهش وزن خورجین و عملکرد بذر و وزن هزار دانه به محصول کلزا خسارت وارد کند و در مناطق سردسیر هر منطقه به دلیل اینکه خورجین ها تازه تشکیل شده یا در مرحله پرشدن دانه هستند، احتمال ایجاد خسارت بیشتر خواهد بود. در‎حالی‎که در مناطق نسبتاً گرم، باتوجه به رسیدگی کامل خورجین ها، میزان خسارت کمتر خواهد بود.

کلیدواژه‌ها