بخش تحقیقات خاک و آب مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان قزوین، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، قزوین، ایران؛
چکیده
کلزا به دلیل دارا بودن میزان روغن زیاد (45-40 درصد) ازجمله گیاهانی است که کشت آن به‌منظور تولید حایز اهمیت است. بور و روی به‌عنوان دو عنصر غذایی ضروری نقش‌های مهم در کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی ایفا می‌نمایند. بور برای تکمیل غشای سلولی، توسعه دیواره سلول، حرکت گرده گل در کلاله، لقاح و تشکیل میوه لازم بوده و کمبود آن در خاک‌های آهکی با بافت سبک و مواد آلی کم به‌ویژه در تولید دانه‌های روغنی مشاهده شده است. روی در فعل‌وانفعالات آنزیمی گیاه شرکت دارد؛ ازاین‌رو در کمیت و کیفیت محصولات کشاورزی نقش مهمی را ایفا می‌کند. از آنجا که در تولید گیاهان روغنی، عملکرد و درصد روغن استحصالی از اهمیت ویژهای برخوردار است و دو عنصر ضروری بور و روی در این زمینه نقش اساسی را ایفا می‌نمایند، در این بررسی با کاربرد 30 کیلوگرم اسید بوریک در هکتار عملکرد دانه نسبت به شاهد 7/1 درصد و با کاربرد 25 کیلوگرم سولفات روی در هکتار عملکرد دانه نسبت به شاهد 9/5 درصد افزایش پیدا کرد. با کاربرد 25 کیلوگرم سولفات روی در هکتار درصد روغن 2/9 و عملکرد روغن در واحد سطح 17/1 درصد نسبت به شاهد افزایش یافت. به دلیل ماهیت آهکی با اسیدیته بالای خاک‌های تحت کشت و نتایج حاصل از اجرای این طرح 30 کیلوگرم اسید بوریک و 25 کیلوگرم سولفات روی در هکتار به صورت پایه (قبل از کشت) برای افزایش عملکرد و بهبود کیفیت روغن استحصالی کلزا توصیه می‌گردد.
)