استاد بخش زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گیلان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رشت، ایران.
چکیده
تاکنون توسعه سطح کشت و تولید دانه‌های روغنی علی‌رغم تلاش‌های انجام شده، با موفقیت همراه نبوده است. در استان گیلان، از مجموع 230 هزار هکتار اراضی شالیزاری، تنها حدود 30 هزار هکتار به کشت گیاهان پاییزه نظیر شبدر، کلزا، باقلا، تریتیکاله و سبزیجات اختصاص دارد. نکته مهم این که بخش قابل توجهی از این مناطق، شامل اراضی تجهیز و نوسازی شده است، که می‌تواند با رعایت اصول فنی مناسب در برنامه کشت گیاهانی نظیر کلزا قرار گیرد. پیشنهاد می‌شود کاشت کلزا در اراضی دشت و میانی استان در نیمه اول مهر و در مناطقی نظیر رودبار در نیمه دوم مهر صورت گیرد. در صورت تأخیر در کاشت، بوته های تولیدی ضعیف شده و نه‌تنها پتانسیل عملکرد کاهش می‌یابد، بلکه خطر از بین رفتن بوته‌های کوچک ناشی از سرمای احتمالی اوایل و اواسط فصل بیشتر می‌شود. از طرفی با توجه به احتمال بروز بارندگی‌های شدید در طی ماه‌های مهر، آبان و آذر باید کشت کلزا روی پشته‌های بلند (ارتفاع حدود 20 سانتی‌متر) انجام شود، تا از آب‌ماندگی بذور در حال سبز شدن و همچنین اطراف طوقه بوته‌های جوان جلوگیری نمود. تعیین عرض پشته‌ها تابع شرایط خاک، ادوات موجود و اقلیم منطقه است. کاهش سله و خفگی بذر، افزایش درصد سبز و کاهش مصرف بذر، کاهش خطر ماندابی، کاهش احتمال خوابیدگی بوته‌ها، تهویه بهتر و بهبود تنفس ریشه، کاهش آب‌شویی مواد مغذی، کاهش بیماری‌های گیاهی و در نتیجه افزایش عملکرد دانه از مزایای مهم کشت روی پشته در اراضی شالیزاری است.
)